کابل فرمان چیست؟

کابل فرمان که نام دیگر آن کابل کنترل می‌باشد، در واقع یک کابل چند رشته‌ای است که در انواع صنایع مختلف کاربرد دارد.

 

 

کابل‌های فرمان، کار چندین رشته سیم مجزا را انجام می‌دهند و به این ترتیب از تعدد سیم کشی و افزایش میزان سیم‌ها جلوگیری می‌کنند. شما با یک کابل فرمان می‌توانید چندین رشته سیم را در اختیار داشته باشید.

طراحی این نوع از کابل‌ها به گونه‌ای است که از تداخل الکتریکی جلوگیری می‌کند. معمولاً این کابل از شرایط محافظتی بالایی برخوردار است و با روکش PVC پوشانده می‌شود. به این ترتیب مقاومت کابل در شرایط محیطی مختلف بسیار بالا می‌رود.

در حقیقت هر کابل فرمان می‌تواند دو هدف انتقال سیگنال‌های دیجیتالی و انتقال سیگنال آنالوگ را بر عهده بگیرد. معمولاً کابل‌های فرمان به دو دسته‌ی شیلد دار و بدون شیلد تقسیم می‌شود. در این مقاله اطلاعات کاملی راجع به کابل فرمان تولیدی شرکت راهدار صنعت کیهان در اختیار شما عزیزان قرار می‌دهیم، پس با ما همراه باشید.

 

کاربرد کابل‌های فرمان

کابل‌های فرمان به کابل‌های چند هادی گفته می‌شود که برای موارد اتوماسیون و ابزار دقیق مورد استفاده قرار می‌گیرد. کابل‌های کنترل معمولاً برای عبور سیگنال‌های آنالوگ و دیجیتال مورد استفاده قرار می‌گیرند که با یک شلید که از جنس فویل است، استفاده می‌شود.

یکی از نکات بسیار مهم در انتخاب این نوع کابل میزان منعطف بودن کابل است. چرا که معمولاً کابل‌هایی با این ضخامت در صورت بهرمندی از انعطاف‌پذیری مناسب نمی‌تواند؛ در هر جایی مورد استفاده قرار گیرد.

از مهم‌ترین موارد استفاده از کابل‌های فرمان می‌توان به موارد زیر اشاره نمود.

• استفاده در صنایع معدنی و برای محیط‌های زیر زمینی
• استفاده در انواع خطوط تولید به علّت کم شدن تعداد سیم‌ها
• کاربرد در صنایع توزیع برق
• استفاده در صنعت ساخت ربات

همچنین کابل‌های فرمان در صنایع زیر قابل استفاده هستند:

• صنایع ساخت فولاد
• صنایع پزشکی
• صنایع خودروسازی
• صنایع کشتی سازی
• صنایع نفت، گاز و پتروشیمی

 

ساختار کابل‌های فرمان

معمولاً کابل‌های فرمان (Control Cable) از یک دسته سیم مسی تشکیل شده است که در کم‌ترین حالت ممکن حداقل سه سیم مسی در یک کابل فرمان موجود است. سیم‌های مسی در این کابل‌ها معمولاً رشته‌ای هستند.

رشته‌ای بودن این کابل‌ها به انعطاف کابل کمک بسیاری می‌کند. در اصطلاح به هر رشته سیم مسی یک هسته می‌گویند. برای مثال کابلی با چهار رشته سیم از چهار هسته تشکیل شده است. در کابل‌هایی با تعداد هسته کم معمولاً ملاک تفکیکی کابل‌ها رنگ می‌باشد.

امّا در کابل‌های با تعداد زیاد سیم از آن جایی که امکان جداسازی سیم توسط رنگ بسیار مشکل است؛ از شماره‌گذاری استفاده می‌شود. معمولاً یک لایه لاستیکی به عنوان محافظ روی هسته‌های داخل کابل قرار می‌گیرد که عمدتاً از جنس PVC می‌باشد.

معمولاً فیلر نیز برای پرکردن فضای خالی بین رشته‌های سیم در داخل کابل‌های کنترلی استفاده می‌شود. لایه‌های عایق در برابر رطوبت و حرارت مقاوم بوده و مانع از آسیب رسیدن به هسته‌های داخل کابل می‌شود.

 

انواع کابل‌های فرمان موجود در بازار

اگر قصد خرید کابل فرمان را دارید، حتماً قبل از خرید باید با انواع کابل‌های موجود در بازار آشنا شوید تا بتوانید انتخاب مناسبی در این زمینه داشته باشید. در صنعت سه نوع کابل موجود است که شما می‌توانید از آن‌ها استفاده نمایید.

• کابل‌های کنترلی SY: این نوع از کابل‌ها معمولاً برای تأسیسات با فشارهای مکانیکی متوسط و زیاد مورد استفاده قرار می‌گیرد.
• کابل‌های کنترلی CY: این نوع از کابل‌ها در برابر تأثیرات الکترومغناطیسی خارجی بسیار مقاوم است
• کابل‌های کنترلی YY: این نوع از کابل‌ها در تأسیسات فشار ضعیف مورد استفاده قرار می‌گیرد.

کابل‌های کنترل را می‌توان بر اساس طراحی نیز، به دو دسته‌ی UTP و FTP تقسیم‌بندی نمود. که در ادامه با ویژگی این دو نوع کابل آشنا خواهیم شد.

• کابل‌های UTP: کابل‌های UTP دارای شیلد محافظ است. این کابل عایق؛ قابلیت محافظت در برابر نویز الکتریکی و مقاومت مکانیکی را دارد. این مدل از کابل‌ها معمولاً برای شبکه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
• کابل‌های FTP: این کابل‌ها دارای فویل یا شیلد است و می‌توان از آن‌ها برای ماشین آلات و تجهیزات مختلف استفاده نمود. وجود لایه مس یا قلع موجود در این کابل‌ها سبب می‌شود تا از ایجاد میدان مغناطیسی در این نوع کابل جلوگیری شود.

 

نکات مهم در حفاظت از کابل‌های فرمان

اگر قصد خرید کابل‌های کنترل را دارید، حتماً به موارد زیر توجه نمایید تا در هنگام استفاده و یا بعد از آن با مشکل جدی مواجه نشوید. در ادامه با شایع‌ترین مشکلات این کابل‌های کنترلی آشنا خواهیم شد.

• پارگی کابل: یکی از مشکلات عمده در زمینه‌ی کابل‌های کنترل این است که چنان چه این کابل‌ها دچار پیچ خوردگی شود می‌تواند باعث ایجاد آسیب شدید به کابل و پارگی گردد.
• آسیب‌پذیر بودن در برابر سایش و فرسایش: این کابل‌ها به علت داشتن روکش PVC در برابر سایش و یا فشار‌های شدید آسیب‌پذیر است.
• امکان ایجاد پیچیدگی: پیچیدگی در این نوع کابل‌ها می‌تواند؛ باعث ایجاد اختلال در کابل‌ها گردد.
• آسیب‌پذیری در برابر روغن و ترکیبات شیمیایی: روغن‌ها و ترکیبات شیمیایی می‌تواند؛ باعث ایجاد آسیب به سیم شود و این مواد ممکن است به داخل سیم نفوذ کرده و محتویات داخلی سیم را از بین ببرد.

روش نصب کابل‌های فرمان

یکی از مسائل مهم که باید به آن توجّه شود، روش نصب صحیح کابل‌های کنترلی می‌باشد. برای این منظور هنگام نصب کابل حتماً به موارد زیر توجّه نمایید.

انتخاب مکان مناسب برای نصب کابل: یکی از موارد با اهمیّت که در هنگام نصب کابل باید به آن دقّت نمایید. انتخاب مکان مناسب برای انتخاب کابل می‌باشد. از آن جایی که کابل‌ها معمولاً در برابر حرارت، رطوبت، سایش و پیچ خوردگی آسیب‌پذیر هستند. پس محل کابل باید در قسمتی باشد که از این آسیب‌ها در امان است.

ایجاد سیستم ارت مناسب: یکی از موارد بسیار مهمی که باید در هنگام انتخاب سیستم ارت مناسب به آن دقّت شود. تهیّه‌ی یک سیستم ارت مناسب است. تا خطرات برق گرفتگی به حداقل برسد.

انتخاب کابل مناسب: حتماً برای مواردی که می‌خواهید؛ کابل مورد نظر را انتخاب نمایید. دقّت کنید؛ که کابل شما برای کاری که در نظر گرفته‌اید؛ مناسب باشد. اندازه سیم‌ها، نوع کابل و… مواردی است که در هنگام انتخاب کابل باید به آن توجّه نمایید.

فاصله دو کابل از یکدیگر: جهت نصب، کابل را در مکان مناسب قرار دهید. فاصله‌ی کابل‌ها از یکدیگر باید ۰.۵ تا ۱ متر باشد. بنابراین دقّت کنید که دو کابل در کنار یک دیگر قرار نگیرند. معمولاً کابل‌های فرمان به شکل چند رشته‌ای تولید می‌شوند و هر رشته می‌تواند یک سیگنال را انتقال دهد.

سیگنال های عبور داده شده از کابل‌های فرمان شامل: سیگنال‌های کنترلی، حفاظتی و یا اندازه گیری می‌باشد. در صنعت بسته به نوع فعّالیّت، مقیاس و بزرگی سیستم‌های الکترونیکی به کار رفته در آن صنعت، از یک نوع خاص کابل فرمان استفاده می‌شود. کابل‌های فرمان دارای انواع مختلفی می‌باشد که شامل موارد زیر است: کابل فرمان افشان، کابل فرمان افشان شیلددار، کابل فرمان تخت، کابل فرمان زمینی مفتولی و نیمه افشان.

 

کابل‌ فرمان شیلد دار:

این نوع از کابل‌های فرمان از جنس روکش کابل شیلد دار پلی استر می‌باشد و دارای ۲ تا ۶۱ رشته می‌باشد. سطح مقطع کابل‌های شیلد دار حداکثر ۲.۵ میلی متر است. این کابل‌ها در مناطقی که تحت تاثیر فشار و ضربه می‌باشد قابل استفاده هستند.

تنها نکته‌ای که حین استفاده از کابل‌ فرمان شیلد دار باید به آن توجه کرد این است که این کابل‌ها را نباید هرگز به صورت مستقیم به جریان برق وصل نمود. شیلد در کابل فرمان یکی از اجزای مهم محسوب شده که وظیفه‌ی حفاظت از سیگنال‌های گذرانده از کابل را بر عهده دارد تا بتوان آثار امواج تخریب کننده را از بین برد.

 

 

کابل‌ فرمان تخت:

کابل‌های تخت نوع دیگری از کابل‌های فرمان هستند که انعطاف‌پذیری بالایی دارند. این ویژگی باعث شده تا بتوان از این کابل‌ها در فضا‌های تنگ نظیر آسانسور‌ها، جرثقیل‌های سقفی و نوار نقاله‌ها نیز استفاده کرد. کابل‌های تخت یا کابل قدرت را می‌توان جهت تأمین برق جرثقیل‌ها و یا به عنوان کابل فرمان برای انتقال سیگنال کنترل استفاده نمود.

 

کابل فرمان افشان ساده:

این نوع از کابل فرمان فاقد روکش می‌باشد و به دلیل داشتن لایه‌های محافظتی کمتر؛ قیمت کمتری نیز دارد. کابل سیم افشان در داخل ساختمان و انواع تابلو‌های برق به کار برده می‌شود و دارای ۲تا ۶۱ رشته می‌باشد.

 

مزایای مهم کابل‌های فرمان

از جمله مزایای استفاده از کابل‌های فرمان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
1. کاهش خطر آتش سوزی در طبیعت
2. جلوگیری از تخریب محیط زیست
3. نصب کابل جدید در کنار کابل‌های قدیمی بر روی تیرها
4. افزایش ایمنی و اطمینان از شبکه در شرایط متفاوت جوی
5. کاهش بسیار زیاد انرژی توزیع نشده
6. امکان نصب کابل‌های تلفن و فیبر‌های نوری بر روی یک پایه‌ی مشترک
7. مقاومت بالای کابل‌ها در برابر خوردگی
8. کاهش میزان استفاده‌های غیر قانونی از خطوط برق
9. زمان نصب کوتاه‌تر
10. کاهش احتمال اضافه ولتاژ
11. امکان نصب مدار‌های جدید و افزایش میزان ظرفیت خطوط
12. ترمیم آسان و راحت‌تر تیر شکستگی در کابل‌ها

 

کابل‌های فرمان معمولاً به صورت چند رشته‌ای تولید می‌شوند. هر کدام از رشته‌ها نیز مخصوص انتقال یک نوع سیگنال کنترلی، حفاظتی و یا اندازه گیری می‌باشد. کابل‌های فرمان دارای رشته‌های ۲.۳، ۴.۶، ۱۰.۲۰،۴۰ و۸۰ تایی در بازار موجود می‌باشند.

این کابل‌ها به گونه‌ای ساخته شده‌اند که به صورت استاندارد می‌توان در محیط‌هایی با دمای بین ۵ تا ۴۰ درجه‌ی سانتیگراد استفاده شوند.

 

کابل کنترل نسوز چیست؟

عمدتاً واژه‌ی نسوز به این معنی نیست که این کابل در برابر حرارت اصلاً آتش نمی‌گیرد. بلکه نسوز بودن به این معنی است که مقاومت بالایی در برابر حرارت دارد. بلکه این کابل در دماهای بالا مشکلی در عبور جریان از خود ندارد. معمولاً کابل‌های نسوز علاوه بر مقاومت در برابر آتش، در برابر انواع مواد شیمیایی و روغن‌ها مقاومت بالایی از خود نشان می‌دهند.

 

ویژگی‌های کابل فرمان

از ویژگی‌های کابل کنترل می‌توان به موارد زیر اشاره نمود.

• مانع منتشر شدن شعله
• مقاومت بالا در برابر حرارت، رطوبت و خوردگی
• مقاومت در برابر تغییرات دمایی
• مانع از انتشار گازهای سمی
• آستانه تحمل دمایی 60- تا 250 درجه سانتیگراد
• مناسب برای استفاده در انواع صنایع مختلف

 

کابل NYSLY چیست؟

این نوع کابل که به کابل کنترل افشان معروف است از انواع کابل‌های کنترل بدون شیلد می‌باشد که بسته به موارد استفاده در اندازه‌های مختلف و با تعداد رشته‌های متعدد ساخته می‌شود. در این نوع کابل هر حرف بیانگر یک مشخصه از کابل است.

مثلاً در این نوع کابل حرف N نشانه‌ی استاندارد ملی ایران و استاندارد بین المللی است. حروف Y موجود در نام کابل نشان دهنده‌ی PVC برای عایق و روکش برای کابل است و SL نمایانگر کابل فرمان است. این نوع از کابل‌ها در تعداد رشته‌ها ۲ تا ۴۰ رشته در بازار موجود است و در سطح مقطع ۰.۵ تا ۲.۵ میلی-متر تولید و راهی بازار می‌شود.

 

کابل NYSLCY چیست؟

این نوع کابل از سری کابل‌های کنترل شیلددار هستند که دارای روکش از جنس PVC می‌باشند. این کابل‌ها دارای شیلد از جنس مس می‌باشد که در برابر میدان‌های الکتریکی مقاوم است. محدوده‌ی دمایی کابل NYSLCY بین ۵ تا ۴۰ درجه سانتی گراد است.

ولتاژ قابل تحمل این کابل مقداری بین ۳۰۰ تا ۵۰۰ ولت است. این نوع کابل برای استفاده در مناطق باز قابل استفاده نیست.

 

کابل فرمان NYRY چیست؟

این نوع کابل یکی از پرکاربرد‌ترین کابل‌های کنترلی در صنعت می‌باشد که به کابل کنترلی زره‌دار معروف است. این کابل دارای ولتاژ اسمی ۰.۶ تا ۱ و در کلاس ۱ تا ۲ می‌باشد. عایق این کابل از جنس PVC می‌باشد. زره این قالب از جنس فولاد گالوانیزه است.

این کابل را می‌توان در انواع مناطق و شرایط مختلف استفاده نمود. از موارد استفاده‌ی این کابل می‌توان به زیر خاک، درون آب، داخل ساختمان و داخل کانال‌های کابل کشی اشاره نمود.

 

ساختار کابل‌ کنترل به چه صورت است؟

کابل‌ کنترل معمولاً از اجزای خاصی تشکیل شده است. در ادامه با مهم‌ترین قسمت‌های یک کابل کنترل آشنا خواهیم شد.

1. هادی: معمولاً از جنس مس یا آلومینیوم است و مهم‌ترین بخش کابل است.
2. اسکرین هادی: در حقیقت یک نوار نارسانا است که برای حداقل نمودن تنش‌های الکترواستایک مورد استفاده قرار می‌گیرد.
3. عایق: جهت جلوگیری از برق گرفتگی و عدم انتقال جریان الکتریکی به محیط مورد استفاده قرار می‌گیرد.
4. اسکرین عایق: این لایه نیز از مواد نارسانا بوده و عملکردی مشابه به اسکرین هادی دارد.
5. فیلر یا پرکننده عایق: این قسمت نقش پر کننده فضای خالی کابل را دارد. تا سیم‌های داخل کابل در جای خود جا به جا نشوند.
6. نوار نیمه هادی کاغذی: این نوع نوار کاغذی به دو دلیل ایجاد اتصال هادی‌های شیلد به لایه‌ اسکرین عایق و حفاظت لایه اسکرین ایجاد شده است.
7. شیت هادی یا شیلد: به منظور محافظت در برابر امواج الکترومغناطیس کابل تعبیه شده است.
8. لایه زیرین یا غلاف داخلی: نقش حفاظتی در کابل دارد.
9. زره: نقش حفاظت مکانیکی کابل در برابر تنش های مکانیکی را دارد.
10. غلاف بیرونی: این لایه به عنوان حفاظ کابل می باشد و از جنس PVC است.

 

چرا باید از کابل فرمان استفاده کرد؟

معمولاً از آن جایی که کابل‌های فرمان تعداد بالایی از سیم را در خود جای می‌دهند، بنابراین می‌تواند فرآیند سیم‌کشی را بسیار راحت و منظم‌تر نماید. هم‌چنین حفاظت کابل‌ها در برابر شرایط محیطی مختلف بیشتر از سیم است.

در نهایت قیمت تمام شده کابل‌های فرمان نسبت به استفاده از سیم‌های مجزا کمتر است. چرا که برای این منظور نیاز به داکت کشی و استفاده از انواع لوله‌های خرطومی در مسیر وجود ندارد و این موضوع به دلیل محافظت بالای کابل در برابر شرایط محیطی است.

پس قیمت تمام شده فرآیند سیم کشی را به طرز چشم‌گیری در طول کل مسیر کاهش می‌دهد و صرفه اقتصادی را در پروژه‌های صنعتی به ارمغان می‌آورد.

 

جمع‌بندی:
کابل‌های فرمان در حقیقت کابل‌های متشکّل از چندین رشته سیم است که در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. وظیفه‌ی این کابل‌ها عبور انواع سیگنال‌های دیجیتال و آنالوگ می‌باشد. این نوع کابل‌ها در انواع مختلفی در بازار موجود است که از مهم‌ترین انواع کابل‌های کنترل می‌توان به کابل‌های SY، CY و YY اشاره نمود.

در هنگام نصب کابل‌های کنترلی باید به مواردی نظیر انتخاب مکان مناسب برای کابل، ایجاد سیستم ارت مناسب، انتخاب کابل مناسب و فاصله‌ی مناسب دو کابل از یک دیگر توجّه نمایید. کابل NYSLY که به کابل افشان بدون شیلد معروف است و از 2 تا ۴۰ رشته دربازار موجود است به همراه کابل NYSLCY که از سری کابل‌های شیلد دار می‌باشد، جزء کابل‌های بسیار معروف است.

کاربرد کابل NYSLCY بسیار بیشتر از کابل NYSLY است و می‌توان این کابل در انواع محیط و شرایط جوی به کار برد.

 

قیمت کابل فرمان

جهت دریافت لیست قیمت کابل فرمان تولیدی شرکت راهدار صنعت کیهان و همچنین دریافت مشاوره رایگان قبل از خرید، همین الان با کارشناسان فروش ما تماس بگیرید.

دفتر مرکزی: 86086440(021)
تلفن همراه: 09120469727
ایمیل: sale@rsksilcable.com